Jak rozpoznać uzależnienie od substancji psychoaktywnych?

Uzależnienie od substancji psychoaktywnych to złożony problem zdrowotny, który może dotknąć osoby w różnym wieku i o różnym statusie społecznym. Rozpoznanie tego stanu we wczesnym etapie jest kluczowe dla skutecznego leczenia i minimalizacji negatywnych konsekwencji zdrowotnych oraz społecznych.

Nasza oferta

Prowadzimy terapie dla osób uzależnionych, współuzależnionych oraz Dorosłych Dzieci Alkoholików.

Definicja uzależnienia od substancji psychoaktywnych

Uzależnienie od substancji psychoaktywnych to stan charakteryzujący się fizycznym, psychicznym i społecznym przymusem zażywania określonych środków, takich jak narkotyki, alkohol czy leki. Osoba uzależniona traci kontrolę nad swoim zachowaniem, podporządkowując życie zdobywaniu i stosowaniu substancji, pomimo oczywistych negatywnych konsekwencji zdrowotnych, zawodowych i rodzinnych. Definicja ta odnosi się zarówno do uzależnienia fizycznego, które objawia się potrzebą dostarczania organizmowi substancji w celu uniknięcia objawów odstawienia, jak i uzależnienia psychicznego, związanego z obsesyjną potrzebą ich używania. Kluczowym elementem uzależnienia jest jego postępujący charakter – bez odpowiedniego wsparcia i leczenia problem narasta, pogłębiając zniszczenia w życiu osoby uzależnionej.

Najczęstsze substancje prowadzące do uzależnienia

Substancje psychoaktywne wywołujące uzależnienie można podzielić na kilka kategorii:

  • Alkohol: Jedna z najczęściej stosowanych substancji psychoaktywnych na świecie. Jego nadużywanie prowadzi do uzależnienia fizycznego i psychicznego, a także do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak marskość wątroby czy zaburzenia układu nerwowego.
  • Narkotyki: Opiaty (np. heroina), amfetamina, kokaina czy marihuana to substancje, które szybko uzależniają i mają niszczący wpływ na zdrowie oraz życie społeczne.
  • Leki na receptę: Nadużywanie leków przeciwbólowych (opioidów), uspokajających (benzodiazepin) czy stymulantów, takich jak metylofenidat, może prowadzić do uzależnienia równie groźnego jak w przypadku narkotyków.
  • Nikotyna: Zawarta w papierosach i produktach tytoniowych, jest jedną z najczęściej stosowanych substancji uzależniających.
  • Dopalacze i substancje syntetyczne: Mimo ich zakazu w wielu krajach, wciąż są używane, prowadząc do licznych przypadków zatruć i śmierci.

Każda z tych substancji wywiera inny wpływ na organizm, ale ich wspólną cechą jest potencjał do zmieniania funkcjonowania układu nerwowego, co sprawia, że użytkownicy coraz bardziej uzależniają się od ich działania.

Objawy fizyczne uzależnienia

Fizyczne objawy uzależnienia są związane z reakcjami organizmu na brak substancji, do której się przyzwyczaił. Mogą one obejmować:

  • Zespół odstawienia: Drżenie mięśni, potliwość, przyspieszone bicie serca, bóle głowy, nudności czy wymioty to typowe reakcje organizmu na brak substancji.
  • Zmieniona tolerancja: Osoba uzależniona potrzebuje coraz większych dawek, aby osiągnąć ten sam efekt.
  • Problemy ze snem: Bezsenność lub nadmierna senność mogą wynikać z używania substancji lub ich odstawienia.
  • Zmiany w apetycie: Nagłe przyrosty lub spadki masy ciała często towarzyszą uzależnieniu.
  • Problemy z układem krążenia i oddechowym: U osób zażywających narkotyki lub nadużywających alkoholu mogą występować problemy z oddychaniem czy skoki ciśnienia krwi.

Pomożemy

Jeżeli masz szereg pytań i nie znasz odpowiedzi, skontaktuj się z Naszymi specjalistami – chętnie Ci pomożemy!

Objawy psychiczne i behawioralne uzależnienia

Psychiczne i behawioralne objawy uzależnienia są równie istotne, co te fizyczne. Do najczęstszych należą:

  • Obsesyjne myślenie o substancji: Osoba uzależniona skupia swoje życie wokół zdobywania, zażywania i ukrywania używania substancji.
  • Zmiany nastroju: Wahania od euforii po depresję mogą świadczyć o wpływie substancji na psychikę.
  • Izolacja społeczna: Zaniedbywanie relacji rodzinnych, przyjacielskich czy zawodowych jest częstym objawem.
  • Zaniedbywanie obowiązków: Spóźnienia do pracy, nieobecności czy porzucanie hobby na rzecz zażywania substancji to alarmujące sygnały.
  • Kłopoty z prawem: Sięganie po nielegalne substancje lub zdobywanie ich w nielegalny sposób.

Różnice między uzależnieniem fizycznym a psychicznym

Uzależnienie fizyczne i psychiczne to dwa różne aspekty problemu, które jednak często współwystępują. Uzależnienie fizyczne dotyczy bezpośredniego wpływu substancji na organizm – ciało domaga się jej, aby funkcjonować normalnie, a brak wywołuje objawy odstawienia. Przykładem może być potrzeba dostarczania alkoholu, aby uniknąć drżenia czy napadów padaczkowych.

Uzależnienie psychiczne opiera się na emocjonalnym i behawioralnym przymusie używania substancji. Osoba czuje, że potrzebuje jej, aby radzić sobie z codziennym stresem, poprawić nastrój lub uciec od problemów. W przypadku uzależnienia psychicznego kluczową rolę odgrywa proces modyfikowania nawyków i myślenia osoby dotkniętej tym problemem.

Zrozumienie różnic między tymi rodzajami uzależnień jest kluczowe dla opracowania skutecznego planu leczenia, który uwzględni zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne problemu.

Najlepiej udać się do ośrodka leczenia uzależnień.

Interwencja

Ktoś bliski nie chce się leczyć? Nie widzi własnego uzależnienia? Nie widzi konsekwencji?
Zadzwoń do nas. Nasi interwenci kryzysowi przyjadą we wskazane miejsce.
Zrobimy co w naszej mocy, aby zabrać Uzależnionego na leczenie.

Pomożemy także i Tobie!